Ung thư dạ dày

Tổng quan

Dạ dày là một túi cơ nằm ở thượng vị, ngay dưới các xương sườn. Dạ dày có nhiệm vụ tiếp nhận và lưu giữ thức ăn, sau đó giúp nghiền nhỏ và tiêu hóa chúng.

Ung thư biểu mô tuyến (ung thư xuất phát từ các tế bào tiết nằm ở thành dạ dày) là loại ung thư dạ dày phổ biến nhất.

Triệu chứng 

Các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư dạ dày có thể gồm:

• Mệt mỏi
• Cảm thấy đầy bụng sau ăn
• Cảm thấy nhanh no sau khi ăn một lượng nhỏ thức ăn
• Ợ nóng nhiều và thường xuyên
• Khó tiêu nặng và không giảm bớt
• Buồn nôn thường xuyên và không rõ nguyên nhân
• Đau dạ dày
• Nôn thường xuyên
• Sụt cân không giải thích được

 

Khi bạn có những dấu hiệu và triệu chứng trên, hãy đến khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân sớm.

Nguyên nhân 

Các bác sĩ vẫn chưa chắc chắn về nguyên nhân của ung thư dạ dày. Tuy nhiên có sự liên quan mật thiết giữa chế độ ăn nhiều đồ hun khói và mặn với tỷ lệ ung thư dạ dày. Khi phương pháp bảo quản lạnh thức ăn thay thế phương pháp ướp muối, tỷ lệ ung thư dạ dày giảm rõ.

Các type ung thư dạ dày

Loại tế bào trong khối u quyết định type ung thư dạ dày. Từ đó cũng giúp lựa chọn phương pháp điều trị. Các type ung thư dạ dày bao gồm:

• Ung thư xuất phát từ tế bào tuyến (adenocarcinoma). Các tế bào tuyến nằm trong dạ dày bài tiết một lớp nhày bảo vệ thành dạ dày khỏi acid dịch tiêu hóa. Ung thư biểu mô tuyến chiếm tỷ lệ chủ yếu trong các type ung thư dạ dày.
• Ung thư xuất phát từ các tế bào của hệ miễn dịch (lymphoma). Thành dạ dày có chứa một số lượng nhỏ các tế bào của hệ miễn dịch và có thể phát triển thành ung thư. U lympho ở dạ dày hiếm gặp.
• Ung thư xuất phát từ các tế bào tiết hormon (carcinoid cancer). Các tế bào tiết hormon có thể phát triển thành ung thư carcinoid. Loại ung thư này cũng hiếm gặp.
• Ung thư xuất phát từ mô của hệ thần kinh (GIST- A gastrointestinal stromal tumor). Loại ung thư này xuất phát từ các tế bào của hệ thần kinh đã biệt hóa, được tìm thấy trong dạ dày. GIST là type hiếm gặp trong ung thư dạ dày.

 

Bởi vì các type khác của ung thư dạ dày đều hiếm gặp, nên khi nhắc đến ung thư dạ dày thường là nói đến ung thư biểu mô tuyến của dạ dày.

Yếu tố nguy cơ

• Chế độ ăn nhiều muối và đồ hun khói
• Chế độ ăn ít ra và hoa quả
• Ăn thức ăn có aflatoxin trong nấm mốc
• Tiền sử gia đình ung thư dạ dày
• Nhiễm Helicobacter pylori
• Viêm dạ dày kéo dài
• Thiếu máu ác tính
• Hút thuốc
• Có polyp dạ dày

 

Chẩn đoán

Các xét nghiệm và thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán ung thư dạ dày bao gồm:

• Nội soi tiêu hóa trên. Một ống nhỏ chứa một camera rất nhỏ được đưa qua họng và vào trong dạ dày. Bác sĩ có thể tìm kiếm các dấu hiệu của ung thư. Nếu tìm thấy vùng nghi ngờ, bác sĩ có thể bấm sinh thiết để làm giải phẫu bệnh.

• Các chẩn đoán hình ảnh. Chụp cắt lớp vi tính và chụp X quang với thuốc cản quang barium hay được dùng.

Chẩn đoán giai đoạn

Giai đoạn ung thư giúp bác sĩ quyết định phương pháp điều trị tốt nhất. Những xét nghiệm và thủ thuật được sử dụng:

• CĐHA: chụp cắt lớp vi tính và chụp cắt lớp xạ hình positron (PET).
• Mổ thăm dò. Các bác sĩ có thể yêu cầu mổ thăm dò để tìm các dấu hiệu di căn ổ bụng của ung thư dạ dày. Phương pháp mổ nội soi thường được sử dụng.

 

Những xét nghiệm khác có thể được sử dụng tùy vào tình trạng của bệnh nhân.

Các giai đoạn ung thư dạ dày

Các giai đoạn của ung thư biểu mô tuyến dạ dày:

• I. Ở giai đoạn này, khối u chỉ giới hạn trong lớp niêm mạc của dạ dày. Các tế bào ung thư có thể lan đến một vài hạch lympho kế cận.
• II. Giai đoạn này, các tế bào ung thư phát triển sâu hơn, đến lớp cơ thành dạ dày. Các tế bào ung thư có thể lan đến nhiều hạch lympho hơn.
• III. Ở giai đoạn này, ung thư đã phát triển hết các lớp của dạ dày và lan đến các cấu trúc lân cận. Hoặc có thể khối u nhỏ hơn nhưng đã lan rộng khắp hệ thống hạch lympho.
• IV. Khối u đã di căn đến những vị trí khác trong cơ thể.

Điều trị

Lựa chọn phương pháp điều trị phụ thuộc vào giai đoạn ung thư, thể trạng sức khỏe và mong muốn của bệnh nhân.

Phẫu thuật

Mục đích của phẫu thuật là loại bỏ toàn bộ vùng ung thư và qua mép rìa mô lành, nếu có thể. Các lựa chọn bao gồm:

• Cắt khối u ở giai đoạn sớm khỏi dạ dày. Khi ung thư rất nhỏ và còn giới hạn trong lớp niêm mạc, chúng có thể được cắt bỏ qua nội soi.
• Cắt dạ dày một phần. Các bác sĩ chỉ cắt phần dạ dày bị ảnh hưởng bởi khối u.
• Cắt dạ dày toàn bộ. Là cắt toàn bộ dạ dày và các mô xung quanh. Thực quản sẽ được nối trực tiếp với ruột non để duy trì lưu thông của thức ăn.
• Cắt hạch lympho để tìm ung thư. Các bác sĩ tiến hành kiểm tra và cắt các hạch lympho trong ổ bụng để tìm kiếm tế bào ung thư.
• Phẫu thuật giảm nhẹ triệu chứng. Cắt một phần dạ dày có thể giảm nhẹ triệu chứng ở bệnh nhân ung thư tiến triển. Trong trường hợp này, phẫu thuật viên không thể điều trị khỏi ung thư, nhưng có thể khiến bệnh nhân cảm thấy tốt hơn.

 

Phẫu thuật cũng kèm theo những nguy cơ xuất huyết và nhiễm khuẩn. Nếu một phần hoặc toàn bộ dạ dày đã được cắt bỏ, bạn có thể gặp các vấn đề về tiêu hóa.

Xạ trị

Xạ trị có thể được dùng trước phẫu thuật (xạ trị tân bổ trợ) để làm khối u nhỏ lại và dễ dàng cắt bỏ hơn. Hóa trị cũng có thể được dùng sau phẫu thuật (hóa trị bổ trợ) để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại. Xạ trị thường phối hợp với hóa trị. Trong trường hợp ung thư tiến triển, xạ trị có thể được sử dụng để giảm nhẹ các ảnh hưởng do kích thước khối u quá lớn.

Xạ trị có thể gây tiêu chảy, khó tiêu, buồn nôn và nôn.

Hóa trị

Các hóa chất dùng trong hóa trị liệu sẽ đi khắp cơ thể, và tiêu diệt các tế bào ung thư vượt qua khỏi dạ dày.

Hóa trị có thể được chỉ định trước phẫu thuật (hóa trị tân bổ trợ) giúp giảm bớt kích thước khối u, làm nó có thể được cắt bỏ dễ hơn. Hóa trị cũng có thể được chỉ định sau phẫu thuật (hóa trị bổ trợ) để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại. Hóa trị thường phối hợp với xạ trị. Hóa trị có thể được sử dụng đơn độc đối với những bệnh nhân ung thư tiến triển, giúp giảm nhẹ triệu chứng.

Các tác dụng phụ của hóa trị phụ thuộc vào loại hóa chất được sử dụng. Và loại hóa chất được dùng lại phụ thuộc vào type ung thư dạ dày.

Điều trị nhắm đích

Liệu pháp nhắm đích sử dụng thuốc tấn công vào những phần đặc hiệu trong tế bào ung thư. Các thuốc dùng trong điều trị ung thư dạ dày bao gồm:

• Trastuzumab (Herceptin) dùng cho tế bào ung thư sản xuất quá nhiều HER2.
• Ramucirumab (Cyramza) dùng cho ung thư tiến triển không đáp ứng với những phương pháp điều trị khác.
• Imatinib (Gleevec) dùng cho type hiếm gặp GIST.
• Sunitinib (Sutent) dùng cho type GIST.
• Regorafenib (Stivarga) dùng cho type GIST.

 

Xét nghiệm tế bào ung thư giúp bác sĩ biết phương pháp điều trị có hiệu quả hay không.

Chăm sóc giảm nhẹ

Chăm sóc giảm nhẹ là một chăm sóc y tế đặc biệt tập trung cung cấp những biện pháp nhằm giảm nhẹ đau đớn và những triệu chứng trong các bệnh nặng. Chăm sóc giảm nhẹ đặc hiệu với từng bệnh nhân, gia đình và từng bác sĩ khác nhau. Chăm sóc giảm nhẹ có thể áp dụng trong khi đang tiến hành các điều trị xâm lấn khác như phẫu thuật, hóa trị hay xạ trị. Khi chăm sóc giảm nhẹ được sử dụng cùng với các điều trị thích hợp khác, bệnh nhân ung thư có thể cảm thấy tốt hơn và kéo dài cuộc sống hơn.

Chăm sóc giảm nhẹ được cung cấp bởi một đội ngũ bác sĩ, y tá và những chuyên gia đặc biệt. Với mục tiêu cải thiện chất lượng cuộc sống cho các bệnh nhân ung thư và gia đình họ. Chăm sóc giảm nhẹ thường song hành cùng với các phương pháp điều trị khác.

Sống cùng ung thư

Khi bị chẩn đoán ung thư có thể làm bạn hoảng loạn và lo sợ. Nhưng sau khi trải qua cơn sốc, bạn có thể tìm kiếm sự giúp đỡ và tập trung vào những việc làm giúp bạn đương đầu với khó khăn. VD:

• Tìm kiếm thông tin đầy đủ để ra quyết định về phương pháp điều trị thích hợp. Hỏi bác sĩ các thông tin về loại ung thư, giai đoạn và các lựa chọn điều trị. Sử dụng những thông tin đó để tìm hiểu thêm về ung thư dạ dày, lợi ích và nguy cơ của các phương pháp điều trị.
• Kết nối với những bệnh nhân ung thư khác. Tham gia một nhóm các bệnh nhân cùng mắc ung thư. Hoặc giao lưu với họ trên internet.
• Sống năng động. Được chẩn đoán ung thư không có nghĩa bạn phải dừng các hoạt động ưa thích của mình. Trong phần lớn thời gian, nếu bạn cảm thấy đủ sức khỏe để làm một việc gì đó thì cứ làm.

Phòng bệnh

Bởi vì không có nguyên nhân cụ thể của ung thư dạ dày, nên không có biện pháp nào ngăn ngừa hoàn toàn được nó. Nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc ung thư dạ dày bằng những thay đổi nhỏ hằng ngày. VD:

• Tập thể dục.
• Ăn nhiều hoa quả và rau.
• Giảm lượng muối và đồ hun khói trong chế độ ăn.
• Dừng hút thuốc.
• Hỏi bác sĩ về nguy cơ mắc ung thư của bạn.

 

Theo Mayo Clinic.