Ung thư đại trực tràng là một trong những bệnh ung thư phổ biến trên thế giới và gặp nhiều hơn ở các nước phát triển. Theo thống kê năm 2012 của Globocan, ung thư đại trực tràng đứng thứ 3 về tỷ lệ mắc (10%) và thứ 4 về tỷ lệ tử vong (8,5%) do ung thư. Tuy nhiên, Bệnh rất dễ nhầm với nhiều tình trạng bệnh lý lành tính tại đại trực tràng. Do đó nhiều trường hợp phát hiện muộn và gặp nhiều khó khăn trong lựa chọn điều trị cũng như tiên lượng bệnh.
Một số yếu tố nguy cơ của bệnh ung thư đại trực tràng:
Giới: Ung thư đại tràng gặp nhiều ở nữ hơn nam. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc ung thư trực tràng ở nam cao hơn nữ.
Tuổi: Tỷ lệ mắc tăng dần theo tuổi, chủ yếu là từ 60-69 tuổi.
Yếu tố di truyền: Lên quan đến một số hội chứng di truyền như hội chứng đa polyp mang tính chất gia đình (FAP), hội chứng ung thư đại trực tràng di truyền không polyp (HNPCC).
– Một số hội chứng hiếm gặp như Juvenile polyposis, hội chứng Peutz-Jegher.
Viêm đại tràng mạn tính, bệnh Crohn.
– Tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng ở người ăn nhiều chất béo, chế độ ăn nhiều thịt đỏ, thịt nướng hoặc hun khói. Ngược lại chế độ ăn nhiều chất xơ, bổ sung canxi, carotenoid, selen, vitamin… làm giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng.
– Tình trạng béo phì, nghiện rượu, hút thuốc lá.
Tham khảo chi tiết tại Bệnh học ung thư đại trực tràng
Các dấu hiệu cảnh báo ung thư đại trực tràng cần hết sức lưu ý:
1.Ỉa nhầy máu: Là dấu hiệu hay gặp nhất. Đây là triệu chứng quan trọng báo hiệu ung thư đại trực tràng. Bệnh nhân có thể đi ngoài ra máu đỏ tươi, hoặc lờ lờ máu cá, từng đợt hoặc kéo dài. Dấu hiệu đi ngoài ra máu có thể nhầm với bệnh lỵ hoặc viêm đại trực tràng, trĩ,…
2.Thay đổi thói quen đại tiện
3.Đau bụng, buồn đi ngoài, cảm giác đi ngoài không hết phân.
4.Hội chứng lị: mót rặn, đau quặn bụng, đi ngoài phân nhầy mũi, hay gặp ở ung thư đại tràng sigma, trực tràng và ống hậu môn.
5.Hội chứng đi ngoài phân lỏng nhầy mũi: bán tắc ruột kiểu Koenig (chướng bụng đau quặn, khi bài tiết được thì hết đau) hay gặp khối u ở đại tràng phải.
6.Hội chứng táo bón bán tắc ruột, tắc ruột thường gặp ở ung thư đại tràng trái.
7.Thay đổi khuôn phân: Phân có thể bị dẹt, vẹt góc, hoặc có những rãnh, những vết trên khuôn phân được tạo ra do khối u ở trực tràng.
– Một số bệnh nhân đến khám vì biến chứng của u như bán tắc, tắc ruột, thủng ruột do u gây viêm phúc mạc.
– Giai đoạn muộn có thể gặp các triệu chứng do di căn xa
– Thiếu máu: Mất máu do chảy máu đường tiêu quá kéo dài. Da xanh, niêm mạc nhợt, xét nghiệm có giảm huyết sắc tố.
– Gầy sút cân không rõ nguyên nhân.
Khi có các dấu hiệu trên, hãy đến ngay các cơ sở chuyên khoa để được khám và tư vấn hợp lý. Nhằm phát hiện sớm ung thư đại trực tràng, từ đó có chiến lược điều trị đúng đắn.
Các triệu chứng có thể thăm khám được bao gồm:
– Khám bụng phát hiện khối u đại tràng, hoặc dấu hiệu tắc ruột, viêm phúc mạc.
– Thăm trực tràng: Phương pháp quan trọng giúp đánh giá khối u trực tràng về vị trí, kích thước, mức độ di động của u. Ngoài ra đánh giá tình trạng phân có lẫn máu hay không.
Các xét nghiệm cận lâm sàng cần thực hiện: Tham khảo tại Bệnh học ung thư đại trực tràng
- Nội soi đại trực tràng
- X quang bụng không chuẩn bị
- Chụp cắt lớp vi tính
- Chụp cộng hưởng từ
- Siêu âm nội soi trực tràng
- Chụp PET
- Xét nghiệm marker ung thư
- Xét nghiệm khác