Tìm hiểu về khối u lành tính (Phần 1)

Tổng quan

• Khối u lành tính xuất hiện do các tế bào trong cơ thể phân chia và phát triển quá mức.
• Phân loại u lành tính dựa trên vị trí phát sinh của chúng. Ví dụ: U mỡ (lipomas) phát triển từ các tế bào mỡ.
• Không phải khối u lành tính nào cũng cần điều trị.

Không như các khối ung thư, các khối u lành tính không di căn đến những bộ phận khác trong cơ thể.

Những khối u lành tính có thể xuất hiện ở bất cứ đâu. Nếu bạn phát hiện một cục hay khối bất thường trên cơ thể, bạn nên kiểm tra ngay xem đó có phải ung thư hay không. Ví dụ: nếu một phụ nữ sờ thấy một khối ở vú khi tự thăm khám là một dấu hiệu báo động. Tuy nhiên, phần lớn chúng là lành tính. Trên thực tế, rất nhiều khối u trong cơ thể là lành tính.
Những khối u lành tính rất phổ biến, 9/10 phụ nữ có những thay đổi lành tính trong mô của vú. Tương tự như vậy, u xương lành tính thường gặp hơn ung thư xương.

Nguyên nhân của khối u lành tính

Nguyên nhân chính xác của những khối u lành tính vẫn chưa được xác định. Nó xuất hiện khi các tế bào trong cơ thể phân chia và phát triển quá mức.

Bình thường, cơ thể có khả năng điều hòa sự phát triển và phân chia tế bào. Khi các tế bào già hoặc bị tổn thương chết đi, sẽ tự động có các tế bào khỏe mạnh thay thế. Trong trường hợp những tế bào tổn thương vẫn còn lại và phát triển sẽ tạo nên các khối u.
Những tế bào ung thư cũng phát triển theo cách tương tự. Tuy nhiên, không như các tế bào trong khối u lành tính, những tế bào ung thư có thể xâm lấn đến những mô kế cận và lan đến những bộ phận khác trong cơ thể.

Phân loại khối u lành tính

Có một số lượng lớn các khối u lành tính có thể phát triển trong các phần khác nhau của cơ thể. Chúng được phân loại theo vị trí mà chúng phát triển. Bao gồm:

• U tuyến phát triển trong những lớp mô mỏng được che phủ bởi các tuyến, cơ quan và những cấu trúc khác bên trong cơ thể. VD: polyp đại tràng.
• U mỡ phát triển từ các tế bào mỡ, đây là loại u lành tính phổ biến nhất. Chúng thường xuất hiện ở lưng, cánh tay hoặc cổ. Những khối u mỡ luôn mềm, tròn và có thể di động nhẹ dưới da.
• U cơ phát triển trong cơ hoặc thành mạch máu. Chúng cũng có thể phát triển từ cơ trơn trong ở các cơ quan như tử cung hay dạ dày.
• Nốt ruồi là những u không ác tính phát triển trên da, chúng rất thường gặp.
• U xơ phát triển từ mô xơ của bất kỳ cơ quan nào. Chúng rất phổ biến ở tử cung (u xơ tử cung).

Trong nhiều trường hợp, những khối u lành tính cần được theo dõi cẩn thận. Nhũng nốt ruồi hay polyp đại tràng lành tính có thể chuyển thành ung thư sau một thời gian. Một vài khối u lành tính bên trong có thể có thể dẫn đến một số vấn đề khác. U xơ tử cung có thể gây đau vùng khung chậu và ra máu bất thường, một vài khối u khác có thể gây chèn ép mạch máu hoặc gây đau do chèn ép thần kinh.
Tất cả mọi người đều có thể xuất hiện khối u lành tính kể cả trẻ em, tuy nhiên tỷ lệ phát triển thành khối u tăng theo tuổi ở người trưởng thành.

Triệu chứng của khối u lành tính

Không phải tất cả khối u đều có triệu chứng cụ thể.
Phụ thuộc vào vị trí, nhiều triệu chứng có thể ảnh hưởng đến các giác quan hoặc chức năng của những cơ quan quan trọng. VD một khối u não lành tính có thể gây đau đầu, rối loạn thị trường hay giảm trí nhớ.
Có thể sờ thấy khối u nếu chúng nằm da hay ở vùng mô mềm.

Những triệu chứng có thể gặp bao gồm:

• Rét run
• Đau hoặc khó chịu
• Mệt mỏi
• Sốt
• Chán ăn
• Ra mồ hôi đêm
• Sụt cân

Nhiều khối u lành tính có thể đủ to để phát hiện được, đặc biệt khi chúng nằm gần da. Tuy nhiên phần lớn chúng không đủ lớn để gây khó chịu hoặc đau, và khi đó chúng có thể được cắt bỏ. VD u mỡ có thể đủ lớn để phát hiện nhưng chúng thường mềm, di động và không đau. Một vài rối loạn sắc tố da có thể là bằng chứng của khối u lành tính ở da, như nốt ruồi. Bất cứ điều gì không bình thường nên được đánh giá bởi bác sĩ.
Đọc thêm: Chẩn đoán và điều trị khối u lành tính.

Theo Heathline.